Enis Batur 2001 yılında ilk baskısını yapmış Yazboz adlı eserinde yer alan Yazmanın, Okumanın İki Ucu başlıklı önemli yazısında yazınokuru kavramı üzerinde durur. “Her kitap alıcısının gerçek bir okur, her kitap okurunun bir yazınsever olmaması”nı önemli eserlerin geniş kitlelere ulaşamamasının nedeni olarak gösterir.
Enis Batur yazınokuru ile ortalama okur arasında ayrım yapar: “Yazınokuru kendisinden ciddi birikim, katılım, giderek üretim bekleyen yapıtlara uzanır; ortalama okur oyalandırıcı yanı ağır basan kitaplara yönelir, edebiyatın ve sanatın seyirlik yakasında kalmayı yeğler. Öteye geçmek sabır, emek, yatırım, hal ve vakit ister.”
Son yorum sinema izleyicisi ile roman okuru arasındaki farkı da anımsattı bana. Umberto Eco ya da Orhan Pamuk’tan okumuştum sanırım sinema ile romanın karşılaştırmasını. Sinemada sahneler belirlidir, size seyretmek düşer. Romanda ise elinizde bir metin olmakla birlikte onu canlandırmak, hayal etmek size kalmıştır. Popüler romanın da bu açıdan sinema ile benzer özellikler gösterdiğini de söyleyebiliriz.
Enis Batur yazısında bazı kitaplardan bahseder. Yazınokurunun takip ettiği ama ortalama okura uzak olan eserlerden ve yazarlardan: Kapanda Üç Kaplan, Bereketli Topraklar Üzerinde, Kızıl ile Kara, Macbeth, Veba, Duino Ağıtları, Refik Halit Karay, Vüsat O Bener, Melih Cevdet Anday, Oktay Rıfat (Yeni Şiirler), Nermi Uygur (İnsan Açısından Edebiyat), Göçmüş Kediler Bahçesi, Yazınsal Uzam.
Kapanda Üç Kaplan’ı satın almak istedim. Bu yazıyı yazmama vesile olan da budur. Joyce vari bir özel dil kullanan Infante deneyci roman türünün özgün örneklerini üretmiş. Enis Batur “Orhan Pamuk’la birlikte ’çağın önemli romanı’ olarak nitelediğimiz Kapanda Üç Kaplan ikinci basımını yapamamıştır.” diyor. Kitap ikinci baskısını yapmış ne mutlu! 1991’de Ayrıntı Yayınları’ndan çıkan ilk baskının ardından 2008 yılında Can Yayınları’ndan ikinci baskısı çıkmış. Ancak iki baskının da şu anda satışı yok. Yazarın denemelerinden oluşan Şehirler Kitabı için de aynı durum geçerli. Satın alabileceğiniz tek Guillermo Cabrera Infante eseri Vefasız Peri, 2016 yılında Can Yayınları’ndan çıkmış.
Velhasıl, Kapanda Üç Kaplan baskısı bekliyoruz. Bir de Yazınsal Uzam arayışım var, Monokl’ün yayın listesinde olduğunu biliyorum. Bekliyorum.
Hamiş: Bu arada ne mutlu ki Yazboz 2014 yılında ikinci baskısını yapmış.
- Yayınevi: Sel Yayıncılık
- Baskı: 2. baskı Haziran 2014 (1. Baskı Ocak 2001)
- Sayfa Sayısı: 267
- Etiket Fiyatı: 16 TL
Kara Kuğu 